Operat szacunkowy to dokument sporządzany w formie pisemnej przez uprawnionego do tego celu rzeczoznawcę majątkowego.

Sporządzenie operatu szacunkowego jest konieczne lub może być przydatne przy:

• sprzedaży lub zakupie nieruchomości,
• zabezpieczeniu kredytu hipotecznego,
• ustalaniu opłat planistycznych związanych z ustanowieniem lub zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
• przy użytkowaniu wieczystym między innymi  przy wykupie na własność,
• określaniu wysokości podatku od nieruchomości,
• odszkodowaniu za wywłaszczone nieruchomości,
• przy podziale spadku,
• odszkodowania za służebności np. przesyłu.